11 mei 2006
Cathy Berberian
Ze zong Cage, Berio, met wie ze enige tijd getrouwd was, en later ook Monteverdi. Cathy Berbarian (1925 - 1983) was een in de VS geboren Armeense. Op oudere foto's is dat Armeense nog goed te zien. Later mat ze zich een theaterpersoonlijkheid aan met een platina blond kapsel. Ze zong en danste. Het was Cage die de veelzijdigheid van haar stem herkende. Zo kwam ze in de moderne muziek terecht. Maar ze had ook een prachtige stem voor Monteverdi en voor de liederen van De Falla. Op 27 en 28 april organiseerde de Universiteit Amsterdam een congres over haar. Nu de meeste - soms vergeten - vrouwelijke componisten in kaart zijn gebracht, begint de aandacht voor vrouwelijke performers toe te nemen. Terecht, want enerzijds vind je daar veel vrouwelijk muzikaal talent en anderzijds is het nuttig de schijnwerper eens op de performer te richten in plaats van op de comp0nist. De rol van de performer in het scheppingsproces is een discussiepunt. Wie heeft nu eigenlijk de belangrijkste inbreng gehad in het eindresultaat? Bij Berberian mag je die vraag zeker stellen, al dreigde soms de discussie tijdens het congres hier door overheerst te worden. Van tijd tot tijd zorgde Bussotti voor een vrolijke noot. Sylvano Bussotti (hij lijkt een beetje op Truman Capote) is componist, bekend van zogenaamde grafische (getekende) partituren en theatermaker van extravagante producties. Hij is dol op mooie kleding en al zijn anecdotes over Berberian gaan daar over. Hij vergezelde Berberian regelmatig in de periode dat zij net van Berio gescheiden was en werd dan ook wel - tot zijn vreugde - mr Berberian genoemd. De rest van deze anecdote, die een diner na een concert betrof, ging over de mini-jurk van Cathy die mooier was dan die van de eveneens aanwezige Monserrat Caballe. Een andere anecdote betrof een ketting van plexiglas die zo groot en puntig was dat Bussotti haar niet meer kon omhelzen. Tot hilariteit van het publiek haalde de dochter van Berberian deze creatie tevoorschijn in de vertoonde film van Carrie de Swaan. In diezelfde film was Louis Andriessen te zien. Hij werd gefilmd voor een televisietoestel waarop een opname werd afgedraaid waarin hij Berberian begeleidde, en sprak toen hijzelf in beeld kwam de onsterfelijke woorden: "dat ben ik".