02 september 2010

Gamelan 1: Java Suite van Godowsky


Om warm te lopen voor het Internationaal Gamelan festival 2010 in het Tropentheater te Amsterdam (begint volgende week), ging ik op zoek naar gamelanmuziek uit Java. In het bijzonder Javaanse gamelan, omdat ik daar enige tijd in les heb gehad. Ik vond het fascinerend om te doen, maar had moeite met de kleermakerszit en kon ook de ingewikkelde patronen slecht onthouden. Maar door die lessen ken ik deze muziek beter.
Al zoekend stuitte ik op de Java Suite van Leopold Godowsky (1870-1938). Godowsky, Amerikaans pianist/componist van Poolse origine, reisde in 1923 naar China en vandaar naar Java. In de Java Suite legde hij de sonoriteit van de Javaanse gamelan vast. Ik herken de klank en het ritme, al is de muziek natuurlijk niet getoonzet in de pentatonische stemming, waar vijf tonen in het octaaf gaan, in plaats van zeven hele tonen zoals op de piano. Maar de compositie doet recht aan de originele gamelanklank, en is niet geromantiseerd of gemystificeerd. Wie noten kan lezen, kan op bijgaand filmpje de structuur goed volgen.
De komende tijd meer over gamelan, traditioneel en modern, uit Nederland.