01 april 2009

Marionettenmeester Lanz maakt prachtige voorstelling van El retablo de Maese Pedro (Manuel de Falla)

We zijn ervoor naar Bilbao gevlogen. Enrique Lanz is poppenmeester geworden omdat zijn grootvader Hermenegildo dat was. De laatste verzorgde de marionetten tijdens de première van Manuel de Falla's marionettenopera El retablo de Maese Pedro in 1923 in de salon van de Princesse de Polignac te Parijs. De opera wordt zelden nog met poppen uitgevoerd, maar kleinzoon Lanz kreeg de gelegenheid een voorstelling te maken. Ik las erover toen de voorstellingen in Madrid en Barcelona al voorbij waren, maar Bilbao lukte nog.

De poppenkast aan het eind van de voorstelling, als Don Quichot -rechts - de kast met zijn zwaard heeft vernield. In het midden Maese Pedro

De voorstelling was aangekondigd als kindervoorstelling. De zaal was voor meer dan de helft bezet door kinderen tussen 8 en 12 jaar schat ik. Ze hadden kussens meegekregen om wat hoger te zitten. We hadden kinderen links, rechts en voor ons. Die rechts zaten meer onder de stoel dan erop. De kinderen voor ons hadden geen kussens dus die zaten op de rand van de niet neergeklapte stoelen. Hun ouders kregen ze niet naar beneden. De muziek begon en er waren nog geen marionetten te zien. Het jongetje rechts (nu wel op zijn stoel) fluisterde naar zijn moeder: Alleen muziek. Maar toen kwamen de beloofde marionetten. Ze waren zo groot dat de kinderen voor ons ook op hun stoel gingen zitten. De aanwijzingen van Falla getrouw waren voor Sancho Panza en Don Quichot grote marionetten gemaakt. Maar echt groot, ik denk wel vier meter (gigantes op zijn Spaans). De verrassing was dat ze ook bewogen als echte reuzenmarionetten. De verteller bewoog ook zijn hoofd naar de poppenkast. De poppenkast (het is dus een opera met een poppenkast in een marionettentheater) was met zogenaamde handpoppen gedaan.

Begin van de voorstelling met in de kast koning Charlemagne en in het midden de verteller.

Een vondst was dat Maese Pedro, de poppenmeester, ook een gigant, af en toe zijn enorme kop door de poppenkast stak. In de opera moet hij de verteller namelijk af en toe tot de orde roepen. De handpoppen waren prachtig uitgevoerd en het was echt een poppenkastspel met de Moor (die Melisendra belaagt en ten slotte op de mond kust) als kwade geest met een (houten) tong uit de mond.

Don Roeland (links) en Don Gayferos (rechts) en twee herauten. Gayferos gaat zijn vrouw Melisendra van de Moren bevrijden en leent daartoe het zwaard van Don Roeland.

De Moor die voor zijn wandaad wordt gestraft, temidden van andere Moren. Om de Moor, uitgevoerd als handpop, is de (marionetten)hand van Maese Pedro te zien.