11 januari 2011

Het Spanisches Liederbuch

Ik heb mij in het Spaanse lied gestort en ben begonnen bij het Spanisches Liederbuch (1889-1890) van Hugo Wolf (1860-1903), nieuwgierig naar de vraag waarom een Duits componist Spaanse liederen schreef. Dat heeft alles te maken met de Romantiek, een periode waarin in Duitsland belangstelling voor de Spaanse literatuur ontstond. Het Spanisches Liederbuch (1852) is een verzameling Duitse vertalingen van Spaanse teksten, van de dichters Emanuel Geibel en Paul Heyse. Sommige van die gedichten zijn van beroemde schrijvers als Cervantes en Lope de Vega, andere zijn anoniem. Vervolgens vroeg ik me af of ook anderen die teksten hebben gebruikt en of de Spaanse originelen op muziek zijn gezet. Dat kun je opzoeken op de The Lied, Art Song, and Choral Texts Page (http://www.recmusic.org/lieder/). Een voorbeeld van zo’n lied waarvan er meer versies zijn is Die ihr schwebet um diese Palmen uit de Geistliche Lieder en is gebaseerd op een tekst van Lope de Vega: Pues andáis en las palmas. Het is een wiegenlied van Maria voor het kind Jezus. Brahms gebruikte dezelfde tekst voor zijn Geistliches Wiegenlied. Inderdaad is er ook een Spaanse versie, getiteld Cantarcillo, van de Catalaanse componist Eduardo Toldrá Soler (1895 - 1962). Helaas kan ik geen goede vertolking vinden van het lied van Wolf. Die van Elisabeth Schwarzkopf zit nog in mijn oren. Niemand beschermt het kind zo mooi tegen de wuivende palmen als zij. Na beluistering van verschillende versies van het lied van Brahms won Elly Ameling het van Jessey Norman en Janet Baker. Voor het lied van Toldra vond ik een prachtige vertolking van Pilar Lorengar.